قرارداد دستیار دندان پزشک

توضیحات

نکات کلیدی در تنظیم، مذاکره، و امضای قرارداد

تنظیم، مذاکره و امضای قرارداد دستیار دندانپزشک مستلزم توجه به نکات مهمی است تا از بروز مشکلات آتی جلوگیری شده و حقوق طرفین به بهترین نحو تأمین گردد.

اهمیت و اعتبار قرارداد مکتوب:

بار دیگر بر اهمیت حیاتی وجود یک قرارداد مکتوب، جامع و شفاف تأکید می‌شود.1 برای اطمینان از اعتبار کامل قرارداد، توصیه می‌شود که تمامی صفحات آن به امضای هر دو طرف (دستیار و کارفرما یا نماینده قانونی وی) برسد. برخلاف برخی تصورات، قرارداد کار برای اعتبار قانونی خود نیازی به ثبت در دفاتر اسناد رسمی ندارد و امضای طرفین به تنها کفایت می‌کند.2

شناسایی و اجتناب از شروط یک‌طرفه و غیرمنصفانه:

کارفرما، که معمولاً در موضع قدرت بیشتری در مذاکرات قراردادی قرار دارد، نباید از این موقعیت برای گنجاندن شروطی که به طور نامتعارف به نفع یک طرف و به ضرر طرف دیگر است، سوءاستفاده نماید. دستیار دندانپزشک باید نسبت به چنین شروطی هوشیار باشد. به عنوان مثال، مسئول دانستن دستیار در قبال تمامی شکایات احتمالی بیماران (که ممکن است برخلاف قوانین مربوط به مسئولیت مؤسسات درمانی باشد)، پیش‌بینی جریمه برای هرگونه قصور احتمالی دستیار بدون در نظر گرفتن جریمه متقابل برای قصور کارفرما در انجام تعهداتش، یا الزام دستیار به تهیه و تأمین ابزار و تجهیزات گران‌قیمت و تخصصی که اصولاً باید توسط کارفرما فراهم شود، از جمله شروط یک‌طرفه و غیرمنصفانه تلقی می‌شوند. همچنین، بندهای محدودکننده آزادی شغلی دستیار پس از خاتمه قرارداد، مانند شروط عدم رقابت، باید با دقت بسیار زیادی بررسی شوند.

بندهای قابل مذاکره:

درحالی‌که رعایت حداقل‌های قانونی (مانند حداقل دستمزد، سقف ساعات کار، مرخصی‌های قانونی و بیمه تأمین اجتماعی) غیرقابل مذاکره و الزامی است، بسیاری از موارد دیگر در قرارداد می‌توانند و باید موضوع مذاکره میان طرفین قرار گیرند. این موارد شامل میزان حقوق بالاتر از حداقل قانونی بر اساس تجربه و مهارت دستیار، امکان دریافت پاداش یا کارانه بر اساس عملکرد، برخی مزایای رفاهی خاص، و همچنین شرح دقیق‌تر برخی وظایف تخصصی یا مسئولیت‌های اضافی می‌باشد. ساعات کاری و شیفت‌ها نیز، تا زمانی که در چارچوب مقررات قانون کار باشند، قابل توافق و مذاکره هستند. (لازم به ذکر است که عبارت “شرایط کاری قابل مذاکره نمیباشد و قطعی است” در یکی از آگهی‌های استخدامی منعکس‌کننده شرایط خاص آن آگهی بوده و اصل کلی قابلیت مذاکره در قراردادهای کار را نفی نمی‌کند). با وجود این، باید توجه داشت که در عمل، دستیار ممکن است به دلیل نیاز به شغل، قدرت چانه‌زنی محدودی در برابر کارفرمایی که قرارداد استانداردی را ارائه می‌دهد، داشته باشد. از این رو، آگاهی از حقوق قانونی و شناسایی شروط غیرمنصفانه، حتی اگر امکان مذاکره کامل فراهم نباشد، برای دستیار بسیار حائز اهمیت است.

ملاحظات مربوط به شرط عدم رقابت :

گاه کارفرمایان، بندی را تحت عنوان “شرط عدم رقابت” در قرارداد می‌گنجانند که به موجب آن، دستیار متعهد می‌شود پس از خاتمه همکاری، برای مدت معین و در محدوده جغرافیایی مشخص، از اشتغال در مراکز رقیب یا راه‌اندازی کسب‌وکار مشابه خودداری نماید. چنین شروطی باید از نظر مدت زمان محدودیت، گستره جغرافیایی و نوع فعالیت‌های ممنوع شده، کاملاً معقول، منطقی و محدود باشند و نباید به گونه‌ای تنظیم شوند که حق اساسی فرد برای اشتغال و کسب درآمد را به طور کامل و نامحدود سلب نمایند. قابلیت اجرای این شروط در نظام حقوقی ایران، به‌ویژه در قراردادهای کار که یک طرف آن کارگر است، با محدودیت‌های جدی مواجه است و این شروط نباید مغایر با نظم عمومی و اخلاق حسنه باشند. در صورت وجود چنین بندی، مشاوره با یک حقوقدان برای بررسی اعتبار و دامنه آن اکیداً توصیه می‌شود.

لزوم مطالعه دقیق و کامل قرارداد پیش از امضا:

مهم‌ترین توصیه به هر دو طرف قرارداد، به‌ویژه به دستیار دندانپزشک، آن است که پیش از امضای قرارداد، تمامی بندها و مفاد آن را با دقت و حوصله مطالعه نمایند. در صورت وجود هرگونه ابهام، سوال یا نکته نامفهوم، باید بدون هیچ‌گونه رودربایستی از کارفرما توضیح خواسته شود یا با یک مشاور حقوقی مشورت گردد. امضای قرارداد به منزله پذیرش تمامی تعهدات مندرج در آن است و پس از امضا، ادعای عدم اطلاع یا عدم درک مفاد آن معمولاً پذیرفته نخواهد شد.

با توجه به اینکه شرایط کاری و نیازهای طرفین ممکن است در طول زمان دستخوش تغییر شوند، قرارداد کار نباید به عنوان یک سند ثابت و غیرقابل تغییر تلقی شود. هرچند تغییرات اساسی در شرایط کار نیازمند رعایت تشریفات قانونی خاصی است ، اما برای تغییرات جزئی‌تر یا توافقات جدید که با رضایت طرفین صورت می‌گیرد، بهتر است رویه مشخصی در قرارداد برای الحاق ضمائم کتبی و امضا شده توسط هر دو طرف پیش‌بینی شود. این امر از اتکای صرف به توافقات شفاهی که مستعد فراموشی یا انکار هستند، جلوگیری کرده و شفافیت و قابلیت استناد قرارداد اولیه را در طول زمان حفظ می‌نماید.